Goleniów, niewielkie miasto w województwie zachodniopomorskim, kryje w sobie prawdziwą perełkę średniowiecznej architektury obronnej. Mury obronne z Basztą Menniczą to nie tylko świadectwo burzliwej historii regionu, ale także fascynująca atrakcja turystyczna, która przenosi zwiedzających w czasy, gdy miasto musiało bronić się przed najeźdźcami. Spacerując wzdłuż zachowanych fragmentów murów i podziwiając majestatyczną Basztę Menniczą, można poczuć ducha dawnych wieków i wyobrazić sobie, jak wyglądało życie w średniowiecznym mieście.

Historia murów obronnych Goleniowa

Mury obronne Goleniowa zaczęto wznosić na przełomie XIV i XV wieku, kiedy miasto przeżywało okres dynamicznego rozwoju. Budowa fortyfikacji była odpowiedzią na rosnące zagrożenie ze strony sąsiednich miast i księstw. Pierwotnie mury otaczały całe miasto, tworząc owalny pierścień o długości około 1140 metrów. Były one wzmocnione basztami i bramami, które kontrolowały ruch do i z miasta.

W ciągu wieków mury były wielokrotnie modernizowane i rozbudowywane, aby sprostać zmieniającym się technikom oblężniczym. W XV wieku, wraz z rozwojem broni palnej, fortyfikacje zostały podwyższone i wzmocnione, a niektóre baszty przebudowano, aby mogły pomieścić działa.

Zachowane fragmenty murów

Do naszych czasów przetrwały jedynie fragmenty tego imponującego systemu obronnego. Najlepiej zachowany odcinek murów znajduje się w południowo-zachodniej części starego miasta, nad rzeką Iną. To właśnie tutaj można podziwiać dwie najważniejsze baszty: Basztę Prochową (zwaną też Więzienną) oraz Basztę Menniczą.

Baszta Prochowa

Baszta Prochowa to cylindryczna budowla o trzech kondygnacjach, wzniesiona z cegły w charakterystycznym gotyckim wiązaniu. Jej nazwa pochodzi od funkcji, jaką pełniła w późniejszym okresie – służyła jako magazyn prochu. Wcześniej była wykorzystywana jako więzienie, stąd jej alternatywna nazwa – Baszta Więzienna.

Baszta Mennicza

Baszta Mennicza to prawdziwa ozdoba goleniowskich fortyfikacji. Ta ośmioboczna budowla powstała w XV wieku i, jak sugeruje jej nazwa, mieściła niegdyś miejską mennicę. To właśnie tutaj bito słynne „białe grosze goleniowskie”, które były w obiegu w całym regionie.

Baszta składa się z dwóch części: dolnej, czworobocznej, oraz górnej, ośmiobocznej. Przejście między tymi częściami zostało zrealizowane za pomocą tromp – charakterystycznych elementów architektonicznych w kształcie ćwierćkopuły. W górnej części baszty znajdują się ostrołukowe otwory, które nadają jej lekkości i elegancji.

Furta Wodna

Obok Baszty Menniczej znajduje się interesujący element fortyfikacji – Furta Wodna. To niewielkie przejście w murach, które łączyło miasto z portem rzecznym na Inie. Furta ma kształt ostrołukowego otworu i jest świadectwem znaczenia, jakie dla średniowiecznego Goleniowa miał handel rzeczny.

Zwiedzanie murów i baszt

Mury obronne i baszty można zwiedzać przez cały rok. Najlepszy dostęp do nich jest od strony deptaka nad Iną. Baszta Mennicza nie jest obecnie udostępniona do zwiedzania wewnątrz, ale można ją podziwiać z zewnątrz. Wstęp na teren wokół murów jest bezpłatny. Najlepiej zaplanować zwiedzanie w godzinach dziennych, gdy światło słoneczne podkreśla piękno ceglanej architektury. Dojazd do murów obronnych jest prosty – znajdują się one w centrum Goleniowa, przy ulicy Kościuszki. Dla turystów przybywających samochodem dostępne są parkingi w pobliżu starówki. Osoby korzystające z transportu publicznego mogą dojechać autobusem lub pociągiem do Goleniowa, a następnie krótkim spacerem dotrzeć do murów.

Znaczenie dla miasta

Mury obronne z Basztą Menniczą to nie tylko atrakcja turystyczna, ale także ważny element tożsamości Goleniowa. Są one świadectwem bogatej historii miasta i jego dawnej potęgi gospodarczej. Dla mieszkańców stanowią powód do dumy i przypominają o czasach, gdy Goleniów był ważnym ośrodkiem handlowym i rzemieślniczym na Pomorzu Zachodnim.

Okoliczne atrakcje

Zwiedzając mury obronne i baszty, warto również zapoznać się z innymi zabytkami Goleniowa. W pobliżu znajduje się gotycki kościół św. Katarzyny, a spacer uliczkami starówki pozwala odkryć urokliwe kamieniczki i place. Dla miłośników przyrody interesującą propozycją może być wycieczka do pobliskiej Puszczy Goleniowskiej.

Podsumowanie

Mury obronne z Basztą Menniczą w Goleniowie to fascynujący zabytek, który pozwala przenieść się w czasie do epoki średniowiecza. Ich majestatyczna architektura, bogata historia i malownicze położenie nad rzeką Iną sprawiają, że są one obowiązkowym punktem na mapie każdego miłośnika historii i architektury odwiedzającego Pomorze Zachodnie. Choć nie zachowały się w całości, pozostałe fragmenty murów i baszty stanowią imponujący przykład średniowiecznej sztuki fortyfikacyjnej, przypominając o czasach, gdy Goleniów był otoczony potężnym pierścieniem obwarowań. Wizyta w tym miejscu to nie tylko lekcja historii, ale także okazja do refleksji nad przemijaniem i trwałością ludzkiego dziedzictwa.